رئيس انجمن ام اس ايران گفت: حدود 40 هزار نفر در ايران مبتلا به بيماري ام اس هستند كه اكثراً جوان هستند و جوان بودن جمعيت به عنوان يكي از عوامل گسترش اين بيماري در كشور مطرح است.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان فارس، بيماري ام.اس (موليتپل اسكلروزيس) يكي از شايعترين بيماريهاي سيستم اعصاب مركزي (مغز و نخاع) است و بر اثر تخريب غلاف ميلين عصب ايجاد ميشود.
ميلين غلافي است كه فيبرهاي عصبي را احاطه ميكند و در انتقال سريع امواج عصبي نقش بسيار مهمي دارد. در حالت طبيعي با وجود اين غلاف امواج عصبي به سرعت منتقل شده است و موجب توانايي بدن در ايجاد حركات هماهنگ و موزون ميشوند. در بيماري ام اس اين غلاف عصبي به تدريج تخريب ميشود و بدين ترتيب امواج عصبي از مغز به خوبي منتقل نميشود و علايم مختلف بيماري ام.اس ظاهر ميشود.
به گفته جمشيد لطفي، رئيس انجمن ام اس ايران اين بيماري مسري نيست و از دسته بيماريهاي ارثي هم محسوب نميشود، اما ژنتيك در بروز آن نقش دارد. در حال حاضر هيچ درمان قطعي براي اين بيماري وجود ندارد اما شيوههاي درمان موجود در تغيير سرعت روند بيماري مؤثر هستند. بيماري ام اس يك بيماري پيش رونده سيستم عصبي است كه هنوز درمان قطعي براي آن پيدا نشده است.
فارس: چه تعداد مبتلا به ام اس در جهان وجود دارد؟
لطفي: حدود 2،5 ميليون نفر بيمار مبتلا به ام اس در سراسر جهان وجود دارد كه اين بيماري زنان را بيشتر از مردان گرفتار ميكند.بيماري ام اس شايعترين بيماري سيستم اعصاب مركزي در افراد جوان است.
*فارس: چند نوع بيماري ام اس وجود دارد؟
لطفي: 4 نوع بيماري ام اس وجود دارد، خوش خيم، بدخيم، عودكننده و فروكش كننده و پيش رونده. علت دقيق بروز بيماري ام اس نامشخص است اما شايعترين علت آن تخريب غلاف ميلين عصب بر اثر يك فرآيند التهابي خودايمني است.
*فارس: درمان قطعي براي اين بيماري وجود دارد؟
لطفي: بيماري ام اس يك بيماري ارثي نيست اما نقش ژنتيك در آن به خوبي شناخته شده است. هيچ درمان قطعي براي اين بيماري وجود ندارد اما درمانهاي موجود در تغيير روند بيماري مؤثر هستند. بيماري ام اس يك بيماري پيش رونده سيستم عصبي است كه هنوز درمان قطعي براي آن پيدا نشده است.
علايم بيماري ام.اس، بسته به اينكه چه منطقهاي از سيستم اعصاب مركزي گرفتار شده باشد، بسيار متغير هستند و الگوي بيماري ام اس از فردي به فرد ديگري متفاوت است. اين علايم حتي در يك فرد خاص در طول سير بيماري تغيير ميكند.
*فارس: شايعترين علامت بيماري ام اس چيست؟
لطفي: علايم شايع اين بيماري شامل اختلالات بينايي، تاري ديد، دو بيني، اختلالات تعادل، لرزش، عدم تعادل در راه رفتن، سرگيجه، ضعف و كرختي اندامها، اختلال در انجام حركات موزون، تكرر ادرار، فوريت در ادرار كردن، دفع ناقص مثانه يا دفع غير ارادي است.
فارس: بيماري ام.اس در چه گروه سني بيشتر شيوع دارد؟
لطفي: اين بيماري مختص جوانان است و در بين سنين 18 تا 30 سال ممكن است، بروز پيدا كند. اين بيماري در قشر تحصيلكرده بيشتر ديده ميشود اما هنوز به قطعيت ثابت نشده است كه چرا اين بيماري در ميان تحصيلكردهها بيشتر ديده ميشود.
*فارس: تعداد افراد مبتلا به بيماري ام.اس در ايران به چه ميزان است؟
لطفي: حدود 40هزار بيمار مبتلا به ام اس در كشور وجود دارد كه تقريباً حدود 20 هزار نفر از اين افراد نياز به درمان دارويي دارند. 3 عامل در بروز اين بيماري از اهميت خاصي برخوردار است. يكي از عوامل ميتواند ژنتيك باشد، عامل دوم نابساماني ايمني در دفاع بدن است. نقص ايمني به دلايل مختلف ميتواند در بروز اين بيماري مؤثر باشد. عامل سوم نيز عوامل محيطي است كه هر قدر از سطح استوا دور شويم، افراد بيشتر به اين بيماري مبتلا ميشوند. در كشور هند حدود 200 نفر به اين بيماري مبتلا هستند ولي در اروپا و شمال آمريكا آمار مبتلايان به اين بيماري زياد است.
*فارس: تغذيه و استرس در بروز اين بيماري مؤثر است؟
لطفي: نقش غذا و استرس در بروز اين بيماري رد شده است و كساني كه از سطح فكري بيشتري برخوردار هستند را بيشتر درگير ميكند.
در برخي افراد ممكن است يك حمله صورت گيرد و حمله بعدي سالهاي بعد انجام شود ولي برخي ديگر ممكن است يك حمله صورت گيرد و پشت سر هم حملههاي ديگر بروز كند. اكثريت افراد زندگي عادي خود را ميكنند و نميتوان گفت كه اين بيماري بيشتر در چه افرادي بروز پيدا ميكند.
بيشتر مبتلايان به بيماري ام اس از قشر جوان هستند و اين افراد بهترين لحظات و سالهاي زندگي خود را در بيماري به سر ميبرند در حالي كه اين اين افراد از سطح بالاي فرهنگي برخوردار هستند.
* فارس: آيا اين بيماري رو به گسترش است؟
لطفي: اين بيماري رو به افزايش است. نظريههايي وجود دارد كه برخيها ميگويند به دليل اينكه در كشور ما جوان زياد وجود دارد اين بيماري گسترش پيدا كرده ولي نميتوان اين نظريهها را زياد جدي گرفت. اگر مشكلات سياسي وجود نداشت از كشورهاي اروپايي و آمريكايي براي تحقيق در مورد افزايش اين بيماري در ايران ميآمدند.
*فارس: آيا در درمان اين بيماري پيشرفت داشتهايم؟
لطفي: از نظر درماني بسيار پيشرفت كردهايم و مكانيسم بيماري بهتر شناخته شده است. در درمان حرف اول را داروي اينترفرون ميزند. اينترفرون در سيستم دفاعي بدن دخالت ميكند و آن را تنظيم ميكند.
فارس: هزينه داروهاي مبتلايان به اين بيماري چقدر است؟
لطفي: هزار دلار در ماه كه معادل يك ميليون تومان، خرج بيماري اين افراد ميشود. 30 تا 40 درصد مبتلايان به ام اس به دارو احتياج دارند. داروها گران هستند ولي حمايتهاي دولتي توانسته است به اين افراد كمك كند.
* فارس: آيا راهي وجود دارد كه از اين بيماري پيشگيري كرد؟
لطفي: روش قاطعي در پيشگيري از اين بيماري وجود ندارد و نميتوان به طور قطع راه پيشگيري مناسبي براي اين بيماري در نظر گرفت.اپيدميولوژي اين بيماري در كشور انجام نشده است. دولت ميتواند به بهترين نحو اين كار را انجام دهد و نشان دهد كه افراد مبتلا به اين بيماري در كدام مناطق كشورمان زيادتر هستند. يك برنامه اپيدميولوژي به ما نشان ميدهد كه اين بيماري در كجاي كشور بيشتر است.
* فارس: عمدهترين مشكلات بيماران مبتلا به ام اس چيست؟
لطفي: آخرين دستاوردهاي علمي در زمينه بيماري ام اس نشان ميدهد كه در زمينه درمان اين بيماري به پيشرفتهاي خوبي دست پيدا كرديم. تشخيص اين بيماري خيلي خوب انجام ميشود و دستگاه هاي ام آر آي جديدي كه وجود دارد ميتواند عوارض بيماري را نيز نشان دهد. عمدهترين مشكلات بيماران ام اس مشكلات مالي است. اگر فردي كه سرپرست خانواده است و ناگهان دچار اين بيماري شود مشكلات زيادي برايش ايجاد ميشود. داروها گران است و برخي از اين افراد در تهيه آن دچار مشكل ميشوند.