۱۳۸۹ تیر ۷, دوشنبه

الفباي برخورد با كودكان پرخاشگر

عصبانيت كودكان در نگاه اول بسيار خنده‌دار و مهيج به نظر مي‌رسد. غالب افراد اين عصبانيت‌ها را جدي نگرفته و معتقدند خودبه‌خود خوب مي‌شود اما متخصصان روانشناسي معتقدند كودكان نيز مثل بزرگ‌ترها عصبانيت را با تمام جزئياتش تجربه كرده و گرفتار هيجان آن مي‌شوند.ايران نوشت؛ گاه هيجان خشم كودكان غليان نامتناسبي كرده و باعث اقدامات نسنجيده و تكانشي آنان مي‌شود. بنابراين شناخت و درك عصبانيت‌هاي كودكان يكي از مهم‌ترين و اصولي‌ترين دانش‌هايي است كه والدين مي‌بايست درباره فرزند خود داشته باشند.


اين آگاهي به كودكان كمك مي‌كند تا مهارت‌هاي كنترل خشم را از نخستين سال‌هاي كودكي بياموزند.

چندمفهوم اساسي در عصبانيت وجود دارد. يكي از اين مفاهيم، جايگاه هيجاني خشم در كودكان است.

كودكان معمولاً بر سر مسائل مختلف مانند اختلاف بر سر دارايي‌ها، آنچه دارند و دوست ندارند به ديگران بدهند و آنچه دارند و از سوي دوستشان مورد تمسخر قرار مي‌گيرد با هم دعوا و مشاجره مي‌كنند.

علت ديگر دعواي كودكان حمله فيزيكي است معمولاً كودكان به‌دليل نشناختن مفاهيم اصلي خشم هر برخوردي را از سوي دوست‌شان نشانه‌اي بر حمله فيزيكي مي‌دانند و به اين علت خشمگين مي‌شوند.

آنها حتي به‌واسطه درگيري‌هاي لفظي دعواهاي سختي مي‌كنند و از پذيرفته‌نشدن از سوي دوست‌شان به خشم مي‌آيند.

بنابراين علت خشم كودكان هر چه باشد، گاه بسيار بي‌دليل و ناپخته است و غالباً كودكان علت اصلي خشم در خودشان را نمي‌شناسند.

يكي ديگر از مفاهيم نهفته در خشم بيان عصبانيت است كودكان با شيوه‌هاي مختلف عصبانيت‌شان را بروز مي‌دهند. برخي هنگام عصبانيت خشم‌شان را خيلي سريع بروز مي‌دهند، برخي قهر مي‌كنند، برخي درگيري لفظي يا فيزيكي پيدا كرده و عده‌اي نيز با اجتناب از خشم و بي‌اهميت جلوه دادن موضوع خشم و هيجان پرخاشگري‌شان را بروز مي‌دهند. البته غالب كودكان كوچك‌تر به‌دنبال يك حامي مثل معلم، پدر و مادر و ... هستند.

كودكان اگرچه واكنش خشم در درونشان نهفته است ولي آنها در بيشتر مواقع از طريق تقليد از والدين، تلويزيون، بازي‌هاي كامپيوتري و خواندن كتاب نكات منفي خشم را مي‌آموزند.

يكي ديگر از مفاهيم موجود در خشم درك عصبانيت و تفسير و ارزيابي عواطف است. كودكان چون معمولاً تعابير نادرستي از احساساتشان دارند به يك هدايتگر مثل والدين و معلم براي تفسير خشم احتياج دارند.

درك و معناي كنترل خشم نيز متناسب با رشد و سن و سال كودك تغيير مي‌كند همانطور كه كودك رشد مي‌كند، حافظه او نيز رشد كرده و در نتيجه هنگام عصبانيت راهكارهاي كنترل خشم را راحت‌تر پيدا مي‌كند.

البته كودكان در جريان رشد زبان تكلم‌شان نيز تكميل شده و در نتيجه احساسات را راحت‌تر درك مي‌كنند.

از طرف ديگر كودكان با رفتار "خودارجاعي " و رفتارهاي "خودتنظيمي " ياد مي‌گيرند كه فعال و مستقل بوده و خود را فردي جداي از ديگران بدانند كه مي‌تواند تكانه‌هايش را كنترل كرده و محروميت‌ها را تحمل كند.

به اين ترتيب كودكان طي رشد بسياري از مهارت‌هاي خودكنترلي را هنگام خشم به‌دست مي‌آورند اما آنها همچنان نيازمند هدايت هستند.

چند روش براي آموزش مهارت خودكنترلي هنگام خشم و عصبانيت وجود دارد.

تهيه فضايي آرام براي كودك

فضايي كه در آن كودك كمتر عصباني شده و يا عصبانيت و هيجان خشم را بطور مكرر تجربه نكند.

كنترل مدل‌هاي خشم

كودكان توانايي بالايي در درك عواطف والدينشان دارند.

بنابراين والدين بزرگ‌ترين الگوي كنترل خشم به حساب مي‌آيند و از طرف ديگر مي‌توانند الگوي خشم او نيز باشند.

آنها مهم‌ترين شكل‌هاي خشم مثل خشم زباني و بدني را از والدينشان به صورت مستقيم و غيرمستقيم مي‌آموزند.

رشد مهارت‌هاي خودتنظيمي

والدين يا حتي مربي و مراقب كودكان خوب مي‌دانند كه آنها توانايي خودتنظيمي كمي دارند اما همين كه بزرگ‌تر مي‌شوند مي‌توانند بطور منظم رفتارشان را كنترل كرده و مهارت‌هاي خودتنظيمي را رشد دهند بنابراين والدين بهتر است به آنان كمك كنند تا زودتر به اين راه دست پيدا كنند.

نام‌گذاري احساسات

والدين بايد به كودكان آموزش دهند تا احساسات‌شان را نام‌گذاري كنند و هر يك از هيجانات منفي آنها را در كتاب، دفترچه يا صفحه‌اي يادداشت كنند.

سپس اين نام‌گذاري‌ها را در اختيار كودك قرار داده تا نسبت به آنها آشنايي بهتر پيدا كرده و با آموزش بيشتر احساسات خود را كنترل كند.

صحبت كردن درباره واكنش‌هاي هيجان‌برانگيز

كودكان در مرحله پيش‌دبستاني عواطف بزرگسالان را كاملاً درك كرده و حتي آن را بيان مي‌كنند.

بنابراين وقتي كودك عصباني شده و عصبانيت خود را بروز مي‌دهد بهتر است از او خواسته شود تا عصبانيت و واكنش رفتاري‌اش را نامگذاري كرده و بدون هيچ واكنش، قضاوت يا دستوري، توجه او را از موضوع خشم دور كرده و به موضوع آرامش‌بخش ديگري معطوف كرد.

عصبانيت

داستان‌هاي زيادي درباره كنترل خشم نوشته شده بنابراين والدين بهتر است از اين داستان‌ها استفاده كنند زيرا اين كتاب‌ها اطلاعات زيادي درباره اثرات عصبانيت به كودكان مي‌دهد بنابراين استفاده از كتاب‌هاي قبلي نيز درباره عصبانيت به افزايش مهارت زندگي كودك هنگام خشم كمك مي‌كند.

اما نبايد هيچ‌گاه نقش والدين را فراموش كرد زيرا آنها نخستين آموزگاران مهارت‌هاي زندگي به كودكان هستند.

محافظت از سيستم عصبي با ورزش ذهن

بهره‌مندي از زندگي سالم و پيروي از الگوهاي صحيح يكي از روش‌هاي كنترل بيماري در مبتلايان به ام‌اس است.

تحقيقات نشان مي‌دهد، انجام ورزش‌هاي ذهني، استفاده از مغز و پيروي از الگوهايي كه به پويايي ذهن كمك مي‌كند مانع از تحليل مغز در بيماران مبتلا به نقص خودايمني ام‌اس مي‌شود.

به عقيده پژوهشگران پويايي ذهن يكي از فاكتورهايي است كه از مغز محافظت كرده و از زوال و آسيب‌ديدگي آن در برابر عوامل محيطي محافظت مي‌كند.

ام‌اس از بيماري‌هاي نقص سيستم عصبي است كه باعث التهاب سيستم عصبي مركزي و به دنبال آن آسيب ديدن مغز مي‌شود.

كاهش عملكرد شناختي شامل ضعف در يادگيري و كاهش حافظه از جمله علائم در بيماران مبتلا به ام‌اس است.

بيش از 211 ميليون نفر در جهان به اين نقص سيستم عصبي مبتلا بوده و اكثر زنان مستعد در 20 تا 50 سالگي به بيماري مبتلا مي‌شوند.

آزمايشي كه روي زنان و مردان مبتلا به بيماري ام‌اس انجام شد، نشان داد در افراد مبتلا به بيماري كه ساعاتي از روز را صرف كسب مهارت‌هايي مانند زبان‌آموزي، استفاده از زبان بدن، به خاطر سپردن واژگان يا عبارات و تكرار آن از حفظ پس از 30 دقيقه مي‌كنند، احتمال آسيب ديدگي مغز به ميزان قابل‌توجهي كاهش پيدا كرده و كنترل بيماري در آنها با سهولت بيشتري انجام مي‌شود.

محققان استفاده مرتب از ذهن در قالب استفاده از موتورهاي جست‌وجوگر اينترنتي، حل جدول يا پازل، انجام بازي‌هاي فكري، مطالعه و ساير فعاليت‌هايي كه منجر به تحريك مغز مي‌شود را از روش‌هاي مناسب در كاهش احتمال ابتلا به بيماري‌هايي وابسته به سيستم عصبي نظير آلزايمر و كاهش حافظه و ام‌اس معرفي مي‌كنند.

ديگر تحقيقات نشان مي‌دهد، انجام مرتب حركات ورزشي، يكي ديگر از روش‌هاي مفيد، در پيشگيري از عوارض بيماري مانند، اختلال در حركت و برقراري تعادل به‌شمار مي‌رود.

به عقيده محققان در افراد مبتلا به ام‌اس كه بطور مستمر، تحت‌نظر پزشك معالج از الگوهاي ورزشي مستمر پيروي مي‌كنند، اميد به زندگي بيشتر بوده و اين افراد بيش از سايرين قادر به انجام كارهاي شخصي بدون كمك سايرين هستند.

همچنين احتمال خستگي و درد در اين افراد كمتر از ديگر مبتلايان به اين بيماري گزارش شده است.

پژوهش‌ها نشان مي‌دهد، حركات ورزشي ايروبيك با فعاليت‌هاي سلول‌هاي مغزي در ارتباط بوده و از تخريب سلول‌هاي پوششي ميلين كه باعث پيشرفت بيماري در افراد مي‌شود، جلوگيري مي‌كند.

پيروي از سبك صحيح زندگي مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشيد و دريافت مقادير كافي از ويتامين دي در بدن، تغذيه سالم و دوري از استرس از عوامل مؤثر در بهره‌مندي از زندگي بهتر در افراد مبتلا به ام‌اس است.

برج آهني

هدف از اين بازي تقويت مهارت كار گروهي است.

اين بازي در محيط بسته انجام گرفته و با هيجان بسياري همراه است.

براي انجام اين بازي به يك عدد كش مو، رشته‌هاي نخ به طول 30سانتي‌متر (به تعداد بازيكنان) و تعدادي قوطي و يا جعبه كوچك نياز است. رشته‌هاي نخ را دورتادور كش مو گره زده و هر بازيكن يك رشته نخ را دردست مي‌گيرد. بازيكنان به شكل دايره دور هم نشسته و قوطي يا جعبه‌ها را وسط دايره قرار مي‌دهند. سپس تلاش مي‌كنند تا با كشيدن رشته‌هاي نخ، كش را باز كرده و دور قوطي بيندازند. بعد از اينكه كش دور قوطي افتاد، بازيكنان همزمان با هم و با دردست داشتن رشته نخ‌ها سعي در بلند كردن قوطي كرده و سپس آن را در محل ساخت برج قرار مي‌دهند.محل ساخت برج نقطه‌اي است كه بايد قوطي‌ها و جعبه‌ها روي يكديگر چيده شوند. از مزاياي اين بازي امكان انجام آن براي رده‌هاي سني مختلف و امكان تعويض بازيكنان بدون برهم خوردن بازي است. علاوه بر اين انجام بازي ذكر شده نياز به فضاي وسيع نداشته و حتي در يك اتاق كوچك نيز امكان‌پذير است.

كيك تولد بهانه‌اي براي درخواست كودكانه

روغن گل ميخك كه از گلبرگ‌هاي آن استخراج مي‌شود، مصارف پزشكي متعددي داشته و در ساخت داروها و مواد آرايشي بهداشتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

اين روغن خاصيت ضدميكروبي داشته و حاوي مواد معدني و ويتامين‌هايي مانند كلسيم و ويتامين آ، ويتامين ث، پتاسيم، فسفر، سديم، آهن و اسيد هيدروكلريك است.

كاهش درد دندان، تخفيف تورم لثه و تب‌خال در ناحيه دهان از خواص روغن گل ميخك بوده و ساخت دهان‌شويه با استفاده از اين روغن باعث مي‌شود تا بوي بد دهان از بين برود.

از اين روغن در ساخت انواع دهان‌شويه يا خميردندان‌ها استفاده مي‌شود.

همچنين از تركيب اكسيد روي با روغن ادويه ميخك به عنوان تركيب پركننده موقت در عصب‌كشي استفاده مي‌شود.

روغن گل ميخك خاصيت ضدعفوني‌كننده داشته و براي درمان زخم وجراحت، آثار گزيدگي يا نيش حشرات بويژه در پوست‌هاي حساس مفيد شناخته شده است.

از اين روغن در ساخت تركيبات ضدآكنه استفاده شده و در درمان جوش‌هاي چركي مؤثر شناخته شده است.

تحريك سيستم عصبي از ديگر خواص روغن ادويه گل ميخك است. تحقيقات نشان مي‌دهد، استشمام اين روغن در رژيم درماني به طور مستقيم بر سيستم عصبي تأثير گذاشته و علاوه بر كاهش خستگي‌هاي ذهني، علائم ناشي از استرس را كاهش مي‌دهد.

به عقيده متخصصان استفاده از اين روغن درمان مناسبي براي بيماران مبتلا به بي‌خوابي محسوب مي‌شود.

از طرف ديگر از اين روغن براي بهبود يا كاهش علائم در بيماران مبتلا به افسردگي، اضطراب شديد و از دست دادن حافظه استفاده مي‌شود.

تركيب روغن ادويه ميخك با نمك و قرار دادن آن روي پيشاني، اثر سرمابخشي به ناحيه سر داده و باعث مي‌شود درد كاهش پيدا كند.

كاهش حالت تهوع و استفراغ، تصفيه خون و تقويت سيستم ايمني از ديگر خواص اين روغن است.

علاوه بر اين تركيب روغن گل ميخك با روغن كرچك درمان مناسبي براي انواع گوش‌درد محسوب مي‌شود.

طبيعت اين روغن بسيار گرم بوده و براي افراد گرم مزاج مناسب نيست و ممكن است با عوارضي مانند اختلالات كليوي يا گوارشي همراه باشد.

بيان احساس با زبان عقل
آنچه را كه مي‌خواهيد داشته باشيد، آنچه را كه آرزو داريد در زمان حال به‌دست آوريد به زبان آوريد. لزومي ندارد با همسرتان مثل افراد غريبه رفتار كنيد و بي‌جهت با او رودربايستي داشته باشيد يا اينكه احساس كنيد پاسخ شريك زندگي‌تان به شما منفي است و به همين علت خواسته و نيازتان را نبايد به زبان آوريد.

به جاي اين عقب‌نشيني و به جاي آنكه احساس خجالت و يأس كنيد، خواسته‌هايتان را به زبان آوريد.

به عكس‌العمل ديگران فكر نكنيد، مهم نيست كه آنها چه عكس‌العملي در برابر شما نشان مي‌دهند، مهم اين است آنچه كه در ذهن‌تان است و يا در قلب‌تان مي‌گذرد به‌راحتي به زبان آوريد.

با اين كار قدرت ريسك كردن شما بالا مي‌رود و شما به يك احساس و هدف مطلوب دست پيدا خواهيد كرد.

دریافت از دنیز عزیز

هیچ نظری موجود نیست: